Frytownica a frytkownica - czy to dwa różne urządzenia?

Jeśli jesteś miłośnikiem frytek, z pewnością spotkałeś się z różnymi nazwami urządzeń, które służą do ich przygotowania. Wielu producentów używa zamiennie rzeczowników „frytkownica” i „frytownica”, co jest mylące dla konsumentów. W dzisiejszym artykule postaramy się wyjaśnić, jaka jest różnica między frytownicą a frytkownicą i zastanowimy się, jakie urządzenie do smażenia najlepiej sprawdzi się w domu.

Frytownica a frytkownica - czym się różnią?

Coraz więcej osób zastanawia się, czy urządzenie do przyrządzania frytek to „frytkownica” czy „frytownica”. Na stronach producentów tych sprzętów można bowiem znaleźć obie nazwy, co wprowadza zamieszanie wśród konsumentów. Okazuje się jednak, że obie formy mają sens, ale określają dwa różne urządzenia.

Nazwa tego urządzenia została utworzona poprzez dodatnie do podstawy słowotwórczej przyrostka -nica. W ten sposób powstała też korkownica, cukiernica, tortownica czy piaskownica. W przypadku „frytkownicy” wyrazem podstawowym jest frytka. Odmieniając ten wyraz przez przypadki (frytk-a, frytk-i, frytc-e, frytk-ę, frytk-ą, frytc-e, frytk-o), łatwo możemy zauważyć, że jego podstawa słowotwórcza to frytk. Dodając do niej przyrostek -nica, otrzymujemy wyraz frytkownica, który funkcjonuje w słownikach języka polskiego.

Jeśli chcielibyśmy otrzymać wyraz frytownica, musielibyśmy go utworzyć od słowa fryta. Jak podaje słownik języka polskiego, fryta to „szkło przetopione z krzemionką; składnik masy ceramicznej lub niskotopliwego szkliwa ceramicznego”. W związku z tym frytownicą można by było nazwać urządzenie do wytwarzania tego typu szkła. Jednakże taka maszyna ma już swoją nazwę, którą jest frytownik.

Skąd więc wzięła się frytownica w odniesieniu do przyrządzania popularnych frytek? Istnieje podejrzenie, że fryta to po prostu zgrubienie od rzeczownika frytka. Taka nazwa jednak nie jest powszechnie używana. Istnieje jednak jeszcze inny rzeczownik - frytowanie, który oznacza smażenie w głębokim tłuszczu. Tym samym słowem określa się również przetapianie wspomnianego wcześniej szkła. Od wyrazu frytowanie możemy więc bez problemu utworzyć termin frytownica. Choć nie jest on notowany w wielu słownikach języka polskiego, ma silne uzasadnienie słowotwórcze.

Z powyższych rozważań wysuwa się następujący wniosek:

• Frytkownica to urządzenie do smażenia frytek.
• Frytownica to urządzenie, które służy do smażenia potraw na głębokim tłuszczu.

Oznacza to, że we frytkownicy przygotujemy tylko frytki. Natomiast we frytownicy usmażymy wiele produktów, np. kurczaka, rybę, warzywa, pączki, faworki, jak i frytki.

W Internecie można się również spotkać ze stwierdzeniem, że frytkownice to domowe urządzenia do smażenia, a frytownice to duże urządzenia gastronomiczne. Pozostaje więc mieć nadzieję, że producenci sprzętów AGD ujednolicą nazewnictwo oferowanych sprzętów do smażenia na głębokim tłuszczu.

Dostępne rodzaje frytkownic

Skoro już wiemy, jaka jest różnica między frytownicą a frytkownicą, sprawdźmy, jakie modele frytkownic dostępne są na rynku.

• Frytkownice olejowe - to tradycyjne frytkownice, które służą do smażenia frytek na głębokim oleju. Dostępne są modele domowe, jak i gastronomiczne, które znajdują zastosowanie w restauracjach lub barach szybkiego obsługi.
• Frytkownice beztłuszczowe - jest to nowoczesna odmiana tradycyjnych frytkownic. Tego typu urządzenia działają na gorące powietrze, bez oleju. Frytkownica beztłuszczowa działa na podobnej zasadzie co piekarnik konwekcyjny. Zamiast oleju wykorzystuje gorące powietrze, które równomiernie ogrzewa frytki. Dzięki temu uzyskujemy chrupiące, mniej kaloryczne, ale równie pyszne frytki.
• Frytkownice niskotłuszczowe - umożliwiają przygotowanie frytek w wersji mniej kalorycznej, ponieważ wymagają mniejszej ilości oleju niż klasyczne modele. Wiele takich frytkownic działa jedynie na łyżkę oleju. Będą one odpowiednie dla osób, które nie wyobrażają sobie frytek bez odrobiny oleju, a jednocześnie chcą zmniejszyć kaloryczność posiłku.
• Frytkownice do zabudowy - są bardzo rzadko spotykane, ale można je dostać w niektórych sklepach. Takie frytkownice montuje się na stałe w blacie kuchennym, np. zaraz obok płyty grzewczej.

Jak działa frytkownica?

Klasyczne frytkownice działają w ten sam sposób. Do komory należy wlać potrzebną ilość oleju - może to być 1 litr, 2 litry albo więcej, wszystko zależy od pojemności urządzenia. Następnie do specjalnego kosza wsypujemy frytki i zanurzamy je w oleju. Po podłączeniu do prądu frytkownica zacznie nagrzewać olej, aż doprowadzi go do wrzenia. W ten sposób szybko usmaży frytki.

Frytkownice beztłuszczowe działają w nieco inny sposób. Tak jak wspomnieliśmy wcześniej, wykorzystują gorące powietrze, aby upiec frytki.

Jak wybrać frytkownicę?

Trudno jest znaleźć osobę, która nie lubiłaby frytek. Nic więc dziwnego, że na rynku pojawia się coraz więcej frytkownic, dzięki którym możemy przygotować chrupiące frytki we własnej kuchni. Oferta tego typu urządzeń jest bardzo szeroka, dlatego przed zakupem frytkownicy warto zwrócić uwagę na następujące parametry:

• Moc frytkownicy - określa maksymalną wydajność energetyczną urządzenia. Im wyższa moc, tym szybciej frytkownica się nagrzeje i dłużej będzie mogła pracować bez przerwy.
• Pojemność zbiornika na olej - jeśli zdecydujemy się na klasyczną frytkownicę, zwróćmy uwagę na pojemność misy na olej. Jeśli będziemy smażyć frytki dla całej rodziny, powinniśmy wybrać dużą misę, która pozwoli nam usmażyć dużą ilość frytek za jednym razem. Modele do użytku domowego pozwalają usmażyć od 0,2 do 1,8 kilograma frytek. Warto także wybrać urządzenie z wyjmowanym pojemnikiem na olej, gdyż jest łatwiejsze do utrzymania w czystości.
• Kosz na frytki - warto zwrócić uwagę nie tylko na jego pojemność, ale również na możliwość podnoszenia. Niektórzy producenci oferują urządzenia obrotowe, w których można podnieść frytki ponad poziom oleju bez konieczności podnoszenia pokrywy. To dobre rozwiązanie, ponieważ frytki przez cały czas pozostają w wysokiej temperaturze, a jednocześnie nie nasiąkają olejem.
• Wielkość urządzenia - powinniśmy ją dobrać do ilości domowników i dostępnego miejsca w kuchni. Mała frytkownica będzie odpowiednia dla singla lub pary, natomiast duża sprawdzi się w przypadku kilkuosobowej rodziny. Można również kupić podwójną frytkownicę - są to przemysłowe modele, wykorzystywane w gastronomii.
• Zamontowany filtr - większość frytkownic posiada filtr metalowy, który zatrzymuje tłuszcz. Na rynku można również spotkać nowoczesne modele z filtrem antyzapachowym, który powstrzymuje zapach gorącego oleju.

Jaka najlepsza frytkownica?

Dobra frytkownica powinna umożliwiać usmażenie dużej ilości frytek w stosunkowo krótkim czasie. Poza tym powinna być bezpieczna w obsłudze i łatwa do czyszczenia. Na rynku znajdziemy wiele polecanych frytkownic, których ceny zaczynają się od 100 zł i mogą sięgać nawet do ponad 1000 zł. Przed zakupem urządzenia, warto zapoznać się z rankingami najbardziej polecanych modeli. Z pewnością znajdziemy tam również tanie frytkownice, które spełnią nasze wymagania.