Kawa z cytryną, z kardamonem, z tonikiem – nietypowe smaki i 6 przepisów na kawę

Nie wyobrażasz sobie życia bez kawy i uważasz się za jej smakosza? Pijasz kawę z mlekiem, kardamonem lub czekoladą? Pewnie tak. Ale ciekawe, czy znasz takie połączenia, jak kawa z cytryną albo z tonikiem. Sprawdź, ile jest sposobów na urozmaicenie tego napoju!

Nie tylko kawa z mlekiem

Wiele osób nie wyobraża sobie poranka bez filiżanki albo kubka tego aromatycznego napoju. Najpopularniejsze wersje wśród smakoszy to: espresso, americano, mleczne flat white lub bardziej fantazyjne cappuccino. Do deseru świetnie pasuje kawa z lodami albo bitą śmietaną.

Jednak oprócz nabiału jest wiele innych dodatków do kawy. Czarna dobrze się komponuje z przyprawami korzennymi albo czekoladą. Zabielana coraz częściej jest łączona z roślinnymi napojami, np. z mlekiem kokosowym, migdałowym, sojowym itp. Są również inne, mniej znane połączenia, które zaskakują smakiem na plus. W artykule omówimy najciekawsze sposoby przyrządzania kawy.

Kawa ziarnista czy mielona?

Jeśli chcesz mieć za każdym razem aromatyczną i smaczną kawę, jedynym słusznym wyborem jest kupowanie kawy w ziarnach. Kawa mielona zaraz po otwarciu pięknie pachnie, ale z upływem czasu szybko straci swój aromat. Ziarnistą będziesz mielić na bieżąco według potrzeb. Dzięki temu wciąż będzie pięknie pachnieć.

Jak parzyć kawę? To zależy, jakie masz urządzenie. Najprostszy sposób to zalewanie wrzątkiem w filiżance albo kubku. Aby pić kawę bez fusów, można ją zaparzyć w kawiarce albo ekspresie do kawy. Rodzaje ekspresów to: przelewowe, kolbowe i ciśnieniowe. Dość zapomnianą w naszym kraju metodą, ale wartą wypróbowania, jest parzenie kawy w miedzianym tygielku – to tzw. kawa po turecku.

Kawa z cytryną – kwaskowa i orzeźwiająca

Czy słyszałeś kiedykolwiek o espresso romano? To właśnie nazwa małej czarnej połączonej z cytryną. Jej zwolennicy wskazują na zdrowotne właściwości tego napoju. Jak wiadomo, kofeina oraz kwas chlorogenowy zawarte w kawie działają antyoksydacyjnie. Poza tym czarny napar ułatwia spalanie kalorii i usprawnia pracę jelit. Wspomaga także pracę układu krążeniowego. Cytryna zawiera witaminy – nie tylko C, lecz także A, E i z grupy B. Zawiera także potas, wapń, fosfor, magnez¹. Również pomaga zwalczać wolne rodniki oraz przyspiesza metabolizm.

Napój będący połączeniem tych składników powinien być pity raczej bez cukru, a już na pewno bez mleka.

Na co działa espresso romano?

Cytryna z kawą działa antyoksydacyjnie, a dzięki temu może poprawiać wygląd skóry. Według niektórych mieszanka pomaga na ból głowy, jednak to bardziej zasługa samej kofeiny, a nie konkretnego połączenia. Poza tym ten efekt jest zależny od właściwości organizmu konkretnej osoby. U jednej rzeczywiście może pomóc, natomiast u innej jeszcze pogłębić dolegliwości.

Czy kawa z cytryną odchudza? Ostatnio to bardzo popularny temat na Tik Toku i blogach. Niestety to nie jest prawda. Jednak w pewien sposób napój może pomóc w spalaniu. Po nim metabolizm przyspiesza, więc łatwej zgubić kalorie. Tutaj widzimy szczególną zasługę kofeiny, która według stosunkowo świeżych badań może stymulować brązową tkankę tłuszczową. To właśnie ta tkanka odpowiada za metabolizowanie tłuszczów i węglowodanów.

Jest jedno ale – takie działanie dotyczy osób, które nie piją regularnie kawy i ich organizmy nie są przyzwyczajone do codziennej dawki kofeiny. Dlatego stosowanie kawy z cytryną na odchudzanie nie ma żadnego uzasadnienia, jeśli codziennie wypijasz parę filiżanek aromatycznego naparu. Możesz natomiast skosztować ją, aby poznać ten nietypowy smak. Nawet gdy pijesz mało kawy, pamiętaj, że espresso romano nie zdziała cudów bez odpowiedniej diety i ćwiczeń. Jego działanie najlepiej może pomóc w chudnięciu, gdy wypijesz je pół godziny przed wysiłkiem fizycznym.

Zastanawiasz się, czy kawa z cytryną może mieć jakieś skutki uboczne? Bez obaw, nie zaszkodzi Ci. Oczywiście tak samo jak zwykły czarny napar należy ją spożywać z umiarem i nie przekraczać dopuszczalnej dziennej dawki kofeiny.

Kawa z cytryną – przepis

Espresso romano jest nieduże, ma ok. 35 ml. Według klasycznych przepisów wykorzystuje się do niego plasterek cytryny. W innym wydaniu może to być sok świeżo wyciśnięty z owocu. Żeby przygotować pobudzającą kawę z cytryną, wystarczy:

• 30 ml espresso z ekspresu ciśnieniowego lub kawiarki,
• plasterek cytryny ze skórką.

Alternatywnie możesz wycisnąć 5 ml soku z cytryny albo zetrzeć jej skórkę i wsypać do filiżanki.

Możesz też przygotować kawę z cytryną na zimno:

• Do wysokiej szklanki wsyp kostki lodu.
• Dodaj plasterek cytryny ze skórką.
• Zaparz zwykłą kawę – musi być jej tyle, aby zakryła lód.

Ten napój będzie idealny na gorące dni.

Kawa z kardamonem, cynamonem i goździkami – prozdrowotna mikstura

Czym można przyprawić kawę? Pobudzający czarny napój świetnie smakuje z przyprawami pochodzącymi z Azji. Dodatkowo zyskuje wtedy kolejne właściwości zdrowotne. Przyprawy są rozgrzewające i polepszają odporność. Ich aromat kojarzy nam się z ciepłym kocem, książką, świętami Bożego Narodzenia. Dlatego cynamon, imbir czy kardamon do kawy dodajemy przeważnie w czasie jesienno-zimowym. Jednak można oczywiście używać ich przez cały rok.

Gdy zamierzasz kupować kardamon do kawy, wybierz ten zielony, czyli kardamon malabarski. To on ma prozdrowotne właściwości, jak m.in. przyczynianie się do prawidłowej gospodarki węglowodanowej w organizmie, a w efekcie zapobieganie cukrzycy typu 2. Tak samo jeśli chcesz skorzystać ze zdrowotnych właściwości cynamonu do kawy, kup cynamon cejloński (Cinnamomum verum, inna nazwa Cinnamomum zeylanicum). Jego działanie również wspomoże osoby narażone na cukrzycę, ponieważ zmniejsza on insulinooporność².

Co ciekawe do kawy można dodawać też goździki. Działają antyseptycznie i chronią wątrobę, nerki oraz żołądek. Do kawy należy je zmielić. Wystarczy jeden lub dwa goździki. Ich intensywny zapach doda atrakcyjności czarnemu napojowi.

Jak przygotowywać kawę z kardamonem? Najpopularniejsze sposoby

Kardamon oraz inne przyprawy korzenne kupuj w całości. Dłużej zachowają swój aromat niż zmielona przyprawa. Do ich sproszkowania najlepiej użyj moździerza. Ile kardamonu do kawy dodawać? Niezbyt wiele, bo ta przyprawa ma bardzo intensywny smak. Zacznij od szczypty (tyle, ile nabierzesz w dwa palce), a później stopniowo możesz zwiększać jego ilość. Sprawdź, jaki napój najbardziej Ci smakuje.

Niektórzy zalecają dodawanie całych ziaren kardamonu do przygotowywanego naparu. W przepisach można znaleźć ilości od dwóch do nawet pięciu.

Najciekawsze sposoby przyrządzania kawy z kardamonem to:

• kawa po turecku,
• kawa w kawiarce, z kardamonem dodanym do pojemniczka na kawę,
• kawa z ekspresu, z przyprawą również dodaną już do ziaren.

Kawa po turecku z kardamonem – przepis

Najlepszy do jej przygotowania jest tygielek na długiej rączce (dżezwa). Dla najlepszych efektów powinien on być miedziany. Gdy nie masz takiego naczynia, wykorzystaj garnuszek.

• Bardzo drobno zmielona kawa – 2 łyżeczki na filiżankę
• Kardamon – 2 ziarenka w całości albo roztarte z moździerzu
• 1 łyżeczka cukru (jeśli słodzisz)
• Ok. 100 ml wody

Do naczynia wlej wodę i dodaj pozostałe składniki. Zmieszaj i postaw na kuchence. Podgrzewaj, aż na powierzchni kawy pojawi się pianka i kawa się „podniesie”. Potem ją odstaw. Według niektórych teorii należy podgrzewać kawę parę razy (za każdym razem zestawiając ją na chwilę z ognia, aż opadnie), według innych wystarczy tylko raz.

Przelej kawę do filiżanki i odczekaj chwilę, aby fusy opadły, a napar delikatnie ostygł. Smacznego!

Korzenna kawa z imbirem na dwa sposoby

Imbir to kolejna przyprawa chętnie wykorzystywana do gorących napojów. Głównie spotykamy go w herbacie, ale również z kawą nieźle się komponuje. Tak samo jak kofeina, lekko przyspiesza metabolizm, więc taka kawa będzie dobra podczas odchudzania. Imbir również ma w sobie antyoksydanty. Poza tym działa przeciwzapalnie, przeciwbakteryjnie i przeciwwirusowo.

Kawę z imbirem możesz przygotowywać, dodając do niej sproszkowany korzeń w ilości według uznania. Drugi sposób jest bardziej skomplikowany, ale wart wypróbowania – zalewanie kawy wodą imbirową. Potrzebny Ci będzie do tego ok. centymetrowy kawałek świeżego kłącza imbiru. Obierz go, pokrój i zagotuj w garnuszku. Taki wywar (już bez kawałków imbiru) posłuży do zalania zmielonej kawy. Tak przygotowany napój możesz jeszcze doprawić według uznania.

Kawa z kurkumą i pieprzem – dobra na stawy i depresję

Ta przyprawa jest znana jako jeden z głównych składników wielu azjatyckich potraw. Tymczasem okazuje się, że świetnie łączy się z kawą. Nie chodzi tu o smak – bo kurkuma sama w sobie nie jest szczególnie apetyczna – ale o dobroczynne związki zawarte w tym korzeniu. Znajdująca się w nim kurkumina ma silne działanie przeciwzapalne, dlatego pomaga przy chorobie stawów. Co więcej, kurkuma działa jako naturalny antydepresant, poprawiając nastrój.

Aby odpowiednio skorzystać z dobroczynnych właściwości kurkumy, musisz przyjmować ją podgrzaną. Dodatkowo jej przyswajalność wzrasta w połączeniu z pieprzem. Dlatego najlepiej podgrzej łyżeczkę kurkumy i szczyptę pieprzu w mleku, które dodasz do kawy.

Bulletproof coffee – czyli kawa z masłem

Wydaje Ci się, że jedynym nabiałem dodawanym do kawy może być mleko lub śmietanka? I tu na scenę wkracza tzw. kawa kuloodporna. Powstała w wyniku inspiracji przedsiębiorcy i blogera Dave’a Aspreya pobytem w Tybecie, gdzie skosztował herbaty z masłem robionym z mleka jaków. Zmodyfikował ten przepis, zamieniając herbatę na bardziej pobudzającą kawę oraz korzystając z masła z krowiego mleka i oleju kokosowego MCT. Taki napar ma oprócz pobudzania zaspokajać głód, a dzięki temu sprawdzać się w diecie odchudzającej. Jego właściwości nie zostały udowodnione, ale prawdą jest, że zawiera sporo tłuszczu. Dlatego jest stosowany przez osoby będące na diecie ketogenicznej.

Chcesz sprawdzić, jak smakuje kawa z masłem? Jej przygotowanie jest bardzo proste! Wystarczy dodać łyżkę lub dwie masła (może być tzw. ghee, czyli klarowane) i łyżeczkę lub łyżkę oleju MCT (np. kokosowego). Żeby dobrze wymieszać tłuszcz z kawą, najlepiej zmiksuj całość. Dodatkową zaletą będzie pianka, która powstanie na napoju.

Do kawy z masłem nie dodaje się cukru. Natomiast przed zmiksowaniem możesz doprawić ją cynamonem, kardamonem, wanilią, gałką muszkatołową.

Kawa z masłem orzechowym

To kolejny nietypowy sposób przyrządzania kawy. Połączona z masłem z orzechów ziemnych, laskowych, migdałów itp. może zaspokoić głód i zastąpić posiłek. Aromat orzechów pasuje do kawy, a taki zestaw może być smakowitym deserem. Dodatkowo orzechy wpływają dobroczynnie na układ krążeniowy, a także wspomagają pracę mózgu.

Pamiętaj, aby do przygotowywania takiej wersji kawy wybierać masło orzechowe, które ma jak najmniej składników. Najlepiej, aby to były same orzechy z ekologicznej uprawy. Równie dobrze możesz przygotować własną pastę w domu. Jak zrobić masło orzechowe? Wsyp orzeszki ziemne do pojemnika szatkującego od blendera albo do robota kuchennego i zmiel na gładką masę.

Przepis na kawę z masłem orzechowym

• 0,5 szklanki mleka krowiego (max 2% tłuszczu) albo roślinnego
• 2-3 łyżki masła orzechowego
• 1 filiżanka kawy bez fusów
• Opcjonalnie syrop klonowy albo miód do dosłodzenia
• Przyprawy, np. cynamon

Kawę z masłem orzechowym możesz przygotować na dwa sposoby. Podgrzej mleko z masłem orzechowym (opcjonalnie syropem i cynamonem), a po połączeniu składników dodaj je do kawy. Inny sposób to zmiksowanie kawy z ciepłym mlekiem i masłem orzechowym.

Aromatyczna kawa z kakao dla łasuchów

To gratka dla miłośników czekolady. Już sam zapach kakao poprawia niektórym nastrój. Natomiast związki w nim zawarte wpływają pozytywnie na pracę i zdrowie mózgu oraz serca. Dlatego jeśli lubisz ten dodatek do kawy, stosuj go bez obaw. Dodatkowo możesz połączyć kawowo-kakaowy napój z mlekiem i zapewnić sobie smakowity deser.

Tak samo możesz co jakiś czas popijać kawę z czekoladą – ale gorzką. Ta zawiera najwięcej kakao. Najlepsza będzie czekolada w proszku do rozpuszczania. Jeśli wrzucisz po prostu kostkę albo dwie smakołyku do filiżanki, nie rozpuszczą się dobrze i nie uwolnią aż tyle smaku do kawy. Najpewniej na dnie zostanie resztka zawiesiny.

Kawa z jajkiem po wietnamsku

Jeśli z dzieciństwa mile wspominasz m.in. kogel-mogel, to kawa z jajkiem po wietnamsku jest przysmakiem dla Ciebie. To czarna mocna kawa udekorowana pyszną pianką z żółtka i słodzonego mleka skondensowanego. Jeśli chcesz skosztować prawdziwej kawy po wietnamsku, najlepiej wybierz robustę i przygotuj ją w odpowiedni sposób w metalowym zaparzaczu nazywanym phin. Nakłada się go bezpośrednio na szklankę lub filiżankę. Po wsypaniu kawy do pojemniczka najpierw zalej ją jedynie do takiego poziomu, żeby woda w nią wsiąkła i namoczyła fusy. Po paru minutach dolej wody do pełna i poczekaj, aż przesączy się przez kawę.

Jako słodki dodatek ubij żółtko z mlekiem skondensowanym. Możesz też zrobić tradycyjny kogel-mogel z cukrem, a jako dodatek wykorzystać mleko kokosowe. Nie zaszkodzi też dodanie przypraw, np. wanilii, cynamonu, gałki muszkatołowej.

Kawa z jajkiem po wietnamsku – przepis:

Jeśli chcesz dodatkowo podkręcić smak kawy, możesz ją zaserwować z alkoholem, np. z adwokatem. Takie połączenie mogłoby również dobrze smakować z rumem.

Oprócz wersji wietnamskiej jest też kawa z jajkiem po szwedzku – przygotowywana z całym jajkiem, łącznie ze skorupką. Jednak jajko nie służy w tym wypadku do spożycia, ale polepszenia smaku kawy. Białko wychwytuje zanieczyszczenia, a także wyciąga garbniki i zmniejsza gorycz kawy, a skorupka wyciąga kwasowość. Taką kawę przygotowuje się, wbijając jajko do mielonej kawy oraz wkruszając do niej skorupkę. Trzeba dokładnie wymieszać składniki, aż do osiągnięcia wilgotnej papki. Dopiero wtedy dodaje się ją do gotującej wody. Taką kawę należy gotować parę minut, a po zestawieniu jej ze źródła ciepła jeszcze chwilę odczekać. Niektórzy zalecają dolać wtedy zimnej wody, która ułatwi opadnięcie fusów z jajkiem. Wywar przecedza się przez sitko.

Propozycja na lato – kawa z tonikiem

Kawa z cytryną wydaje Ci się czymś dziwnym? A co powiesz na kawę z tonikiem? Takie połączenie nie mieści się w głowie niejednemu kawoszowi, ale ostatnio coraz bardziej zyskuje na popularności. Najlepszy jest w upalne dni, gdy potrzebujemy pobudzenia oraz ochłodzenia. Tak, to jest kawa na zimno, bo oprócz zimnego toniku są w niej kostki lodu. Oryginalna nazwa, tonic espresso, zdradza nam, jakiego naparu używa się do jej przyrządzenia.

Jak przygotować tonic espresso? Przepis

• Do wysokiej szklanki wsyp kostki lodu.
• Wlej tonik do ok. 2/3 wysokości szklanki.
• Dodaj podwójne espresso. Powinno ono być wlewane powolutku, wtedy gorąca kawa utrzyma się na zimnym toniku.

Opcjonalnie przed wlaniem toniku możesz też dodać plasterek cytryny.

Czy tonic espressso się miesza? Prawidłowo przygotowane powinno być dwuwarstwowe. Oczywiście, pijąc je, zmieszasz składniki.

Jak smakuje espresso z tonikiem? Niełatwo opisać ten smak. Tonik jest słodki i kwaskowaty, a ze względu na zawartość chininy też gorzkawy. W połączeniu z intensywnym espresso jego smak jest bardziej wytrawny i orzeźwiający. Na pierwszy plan wybija się słodycz z toniku, a równocześnie nieustannie jej towarzyszy lekka kwasowość napoju i kawowa goryczka. Aby urozmaicić to zestawienie, niektórzy przygotowują kawę z tonikiem i sokiem pomarańczowym.

Jaki tonik do tonic espresso będzie najlepszy? Wybierz produkty z górnej półki, które mają w sobie więcej chininy i nie są słodzone syropem glukozowo-fruktozowym. Pamiętaj jednak, żeby nie pić nadmiernej ilości toniku. Chinina w nim zawarta może powodować zaburzenia równowagi i oczopląs³.

Z czym najlepiej pić kawę? Obejrzyj porady dietetyka, w których wskazuje produkty pozytywnie działające na zdrowie w połączeniu z kawą.

Nietypowe kawy – z cykorią, z żołędzi, mniszka lekarskiego

Kawa ma wiele właściwości zdrowotnych. Jednak w niektórych przypadkach należy ograniczyć jej spożycie albo całkiem wyłączyć ją z diety. Kofeina jest niewskazana dla osób z wysokim ciśnieniem, kobiet w ciąży i karmiących piersią. Dla nich powstały zamienniki prawdziwej kawy.

Kawa zbożowa

Znana chyba każdemu, kto dorastał w latach 80. i 90. Kawa powstaje z ziaren zbóż, głównie żyta, jęczmienia, orkiszu, często łączonych z cykorią, która dodaje goryczki. Kawa zbożowa usprawnia pracę jelit, bo ma dużo błonnika. Działa też antyoksydacyjnie. Najczęściej jest sprzedawana w formie rozpuszczalnej, lecz można znaleźć też kawę do gotowania. Można ją połączyć z przyprawami korzennymi lub mlekiem.

Kawa z cykorii

Powstaje ona z odmiany cykorii korzeniowej. Roślina ta wpływa pozytywnie na pracę układu pokarmowego i moczowego, a także nerwowego. Działa antyoksydacyjnie. Ma wiele witamin i mikroelementów. Sama cykoria ma w sobie goryczkę oraz działa lekko pobudzająco, więc kawa z cykorii jest całkiem dobrym zamiennikiem oryginalnego napoju. Na rynku można znaleźć jej wiele wariantów – od podstawowego po smakowe, z dodatkiem różnych aromatów. Bardzo dobrze smakuje z mlekiem, również roślinnym.

Kawa z żołędzi

Inaczej nazywana żołędziówką lub kawą partyzantów. To drugie określenie ma rodowód z czasu II wojny światowej, gdy żołnierze, nie mając zwykłej kawy, pili tę zrobioną z żołędzi. Przygotowanie tej kawy jest czasochłonne, bo zebrane żołędzie trzeba obrać z łupek, moczyć przez min. dobę, zmielić, wysuszyć i uprażyć. Kawę zaparza się lub gotuje. Jej smak jest inny od kawowego, ale ma goryczkę.

Obecnie można kupić gotową kawę z żołędzi w sklepach ze zdrową żywnością. Taka kawa zawiera m.in. potas, magnez, fosfor, żelazo, wapń, mangan. Pozytywnie wpływa na układ pokarmowy oraz krwionośny, zmniejsza stres.

Kawa z mniszka lekarskiego

Mniszek lekarski, nazywany czasem błędnie mleczem, ma szereg właściwości dobrych dla zdrowia. Przede wszystkim wspomaga odporność, usuwa toksyny z organizmu, reguluje gospodarkę węglowodanową. Są też teorie, że ma działanie przeciwnowotworowe. Kawa z mniszka lekarskiego przygotowywana jest z uprażonego korzenia tej rośliny. Jak w przypadku żołędziówki można ją tylko zalewać wrzątkiem lub gotować parę minut. Jako dodatek do niej sprawdzi się mleko lub przyprawy korzenne (kardamon, cynamon).

Kawa z odchodów??? Wyszukany przysmak w zawrotnej cenie

Jaka jest najdroższa kawa świata? Z odchodów zwierząt. Ten nietypowy sposób pierwszej „obróbki” kawowca podobno sprawia, że finalnie napar jest o wiele smaczniejszy.

Może znasz już nazwę kopi luwak – to właśnie kawa pozyskiwana poprzez „współpracę” ludzi z luwakami, czyli cywetami (łaskunami palmowymi). Te zwierzątka zjadają ziarna kawowca, wydalając jego nasiona wraz z odchodami. Dzięki działaniu ich enzymów trawiennych na ziarna lekko fermentują i dzięki temu mają mniejszą goryczkę. Koneserzy kawy uważają, że jest ona niezwykle smakowita.

Jednak obecny sposób pozyskiwania tej kawy ma swoją mroczną stronę. Ponieważ stała się ona niezwykle popularna wśród bogatych nabywców, zaczęto hodować cywety w niewoli i karmić je głównie kawowcem. Natomiast na wolności te zwierzęta jedzą owoce kawowca jako dodatek do diety, a nie główne pożywienie. Dodatkowo łaskuny trzymane w niewoli są przekarmiane, łatwiej zapadają na choroby i krócej żyją⁴.

Jeśli ciekawi Cię smak kawy pozyskiwanej z odchodów zwierząt, lepiej skosztować Black Ivory Coffe. Przy pozyskiwaniu tej kawy udział biorą nieco większe ssaki – słonie azjatyckie. W przeciwieństwie do luwaków te zwierzęta nie cierpią z powodu chęci zysku ludzi. Przetrawione ziarna kawowca są bowiem pozyskiwane z odchodów słoni żyjących pod opieką Azjatyckiej Fundacji Słoni w Tajlandii i żywiących się według własnych preferencji. Biorąc pod uwagę czas trawienia pokarmu przez słonia, procent ziaren zmiażdżonych podczas przeżuwania, konieczność śledzenia zwierzęcia oraz ręczne pozyskiwanie reszty ziaren, nie należy się dziwić, że cena kawy jest zawrotna. Jej kilogram kosztuje nawet ok. 1100 dolarów!

Natomiast niewielki procent dochodów z kawy jest przekazywana na działalność tajskiej fundacji. Można więc powiedzieć, że słonie same na siebie zarabiają⁵.

Z czym smakuje kawa? Który przepis przypadł Ci do gustu?

Teraz po lekturze masz ochotę zaparzyć filiżankę aromatycznej kawy z… no właśnie, z którym dodatkiem? Według nas kawa z kardamonem, cynamonem albo innymi przyprawami korzennymi wydaje się idealna na pobudzenie przy niesprzyjającej pogodzie. Zimowy poranek albo leniwy weekend może uprzyjemnić kawa z kakako, czekoladą lub jajkiem. Zamiast śniadania sprawdzi się kawa z masłem kuloodporna albo z masłem orzechowym. Natomiast kawa z cytryną lub tonikiem to dobra propozycja na lato, aby się orzeźwić i dodać sobie energii.

Czy masz pomysły na urozmaicenie swojej codziennej małej czarnej? Zachęcamy do eksperymentów!

---

Przypisy

¹ https://gemini.pl/poradnik/zdrowie/jakie-wlasciwosci-ma-cytryna/, dostęp 10.05.2023 r.
² https://www.youtube.com/watch?v=GMO3ksztTqg, dostęp 11.05.2023 r.
³ https://doktorania.pl/czy-tonik-jest-szkodliwy/, dostęp 12.05.2023 r.
⁴ https://blogkawowy.pl/kawa-kopi-luwak-kontrowersje/, dostęp 12.05.2023 r.
⁵ https://www.konesso.pl/Najdrozsza-kawa-swiata-Black-Ivory-Coffee-blog-pol-1561962662.html, dostęp 12.05.2023 r.

---

Bibliografia

https://www.cafesilesia.pl, dostęp 10.05.2023 r.
https://cafessima.pl/blog, dostęp 11.05.2023 r.
https://kawowy.info/kawa-z-zoledzi-jak-ja-przygotowac-i-jakie-ma-wlasciwosci/, dostęp 12.05.2023 r.
https://stronazdrowia.pl/kawa-z-cytryna-czy-naprawde-wspomaga-odchudzanie-zobacz-jak-zrobic-espresso-romano-i-poznaj-jego-wlasciwosci-zdrowotne/ar/c14-16077689, dostęp 10.05.2023 r.
https://www.doz.pl/czytelnia/a15419-Kawa_zbozowa__wlasciwosci_wady_i_zalety_dla_kogo, dostęp 12.05.2023 r.
https://www.youtube.com/@michalwyrobek, dostęp 10.05.2023 r.
https://zywienie.medonet.pl/produkty-spozywcze/napoje/kawa-z-cykorii-wlasciwosci-zdrowotne-napoju/zskq16t, dostęp 12.05.2023 r.