Po co spieniacz do mleka? Jak działa?

Wielu miłośników kawy nie wyobraża sobie ulubionego napoju bez spienionego mleka. Kawa z pianką, znana pod postacią cappuccino, latte czy latte macchiato, jest delikatna i łagodna, a jej kremowy smak rozpieszcza nasze podniebienia. Do jej przygotowania będziemy potrzebować spieniacza, który zamieni mleko w gęstą piankę o idealnej konsystencji. O tym, jak działa spieniacz i jakie rodzaje dostępne są w sprzedaży, przeczytacie w naszym poradniku.

Czym jest spienianie mleka?

Wiele osób pije tylko mleczne kawy, z tzw. pianką. Jednak nie wszyscy wiedzą, że pianka ma nie tylko właściwości dekoracyjne, ale również znacząco wpływa na smak przygotowanej kawy. Wszystko przez to, że podczas spieniania mleka zachodzi denaturacja, czyli ścinanie białek. Jak wskazują bariści, w procesie przygotowywania mlecznej pianki to nie zawartość tłuszczu w mleku jest najważniejsza, a właściwa temperatura. Dzięki niej dochodzi bowiem do napowietrzenia mleka i utworzenia pianki o odpowiedniej konsystencji.

Mleko zawiera w sobie tłuszcze, węglowodany i sole, które nie ulegają denaturacji, ale za to pomagają utrzymać puszystą konstrukcję pianki. Im więcej ich będzie w mleku, tym lepszą piankę uda nam się stworzyć. Spienianie mleka, nazywane fachowo teksturowaniem, nie jest wcale takim prostym zadaniem. Prawidłowo wykonana pianka powinna mieć zwartą, gęstą konstrukcję i bardzo drobne pęcherzyki powietrza. Duże pęcherze nie tylko niszczą teksturę pianki, ale również smak - w miejscu, którym się pojawią, nie odczujemy smaku.

Po co spieniać mleko?

Wyróżniamy trzy rodzaje mlecznej pianki - latte, latte macchiato i cappuccino. To właśnie od nich wzięły się nazwy popularnych kaw. Dwie pierwsze pianki często są ze sobą mylone, a różnią się nie tylko wyglądem, ale i sposobem przygotowywania. Aby przygotować latte, zalewamy espresso spienionym mlekiem. Natomiast w przypadku latte macchiato jest odwrotnie - najpierw nalewamy mleko do szklanki, a dopiero później powoli zalewamy je kawą. Sprawia to, że pianka latte macchiato ma około 30% większą objętość niż pianka latte. Jeśli chodzi natomiast o cappuccino, to jest to klasyczna pianka o wysokości około 2 cm. Standardowy przepis na taką kawę to 25 ml espresso i 100 ml mleka.

Trzy rodzaje mlecznej pianki:

Odpowiedź na pytanie: po co spieniać mleko, jest więc bardzo prosta. Jeśli chcemy zaparzyć swoją idealną kawę mleczną, musimy stworzyć piankę. Bez niej, nie przygotujmy ani cappuccino, ani caffe latte, a jedynie zwykłą kawę z dodatkiem mleka. Warto dodać, że spienione mleko świetnie nadaje się do przygotowania kawy typu mocha (mokka), której składnikami są espresso, spienione mleko i ciemna lub mleczna czekolada. Ze spienionego mleka możemy również przygotować kakao dla dzieci.

Jak działa spieniacz do mleka?

Mimo że na rynku dostępne różne rodzaje spieniaczy, mają one wspólny cel. Ich zadaniem jest doprowadzenie do procesu denaturacji białek i ich napowietrzenia. Taki proces wymaga odpowiedniej ilości energii i temperatury - zazwyczaj odbywa się na ciepło. Efekty spieniania w dużej mierze będą uzależnione od tego, jakiego spieniacza użyjemy.

Spieniacze do mleka - dostępne rodzaje

Skoro już wiemy, po co spieniacz do mleka jest potrzebny, sprawdźmy, jakie modele znajdziemy w sklepach.

• Spieniacz ręczny - jest to najprostszy, a zarazem najtańszy spieniacz dostępny na rynku, przeważnie zasilany bateriami. Jego charakterystyczną cechą jest końcówka w kształcie zaokrąglonej sprężynki. Taki spieniacz ma niewielkie rozmiary, więc bez problemu zmieści się w szufladzie kuchennej. Aby przygotować mleczną piankę, wystarczy wlać mleko do naczynia, umieścić w nim końcówkę spieniacza i rozpocząć pracę. Takie mieszadełko elektryczne jest wygodne w obsłudze, ale najlepiej nadaje się do spieniania mleka na jedną lub dwie filiżanki kawy.
• Spieniacz tłokowy - nie wymaga podłączenia do prądu, ponieważ jest napędzany ręcznie. Składa się ze szczelnego pojemnika i tłoku, który przechodzi przez pokrywkę. Mleko spienia się za pomocą specjalnej końcówki, która połączona jest z tłokiem. Nie wymaga użycia dodatkowego naczynia, ponieważ mleko spieniane jest bezpośrednio w spieniaczu. Warto jednak pamiętać, że spieniacze tłokowe napędzane są ręcznie, więc przygotowanie pianki będzie wymagać od nas nieco wysiłku.
• Spieniacz elektryczny - to najbardziej zaawansowany model spieniacza, który do działania wymaga podłączenia do gniazdka. Wystarczy wlać do niego mleko i uruchomić, a po kilku chwilach powstanie idealna pianka do kawy. Taki spieniacz jest bardzo łatwy i wygodny w obsłudze, a poza tym pozwala szybko przygotować mleczną piankę na kawę dla wielu osób. Jest również łatwy do utrzymania w czystości, a niektóre jego elementy, jak pokrywkę i końcówkę, zazwyczaj można myć w zmywarce. Warto wspomnieć, że wiele elektrycznych spieniaczy posiada dodatkowo funkcję podgrzewania mleka.
• Spieniacz indukcyjny - jest rodzajem spieniacza elektrycznego, ale dodatkowo wyposażony jest w płyty indukcyjne, które oferują wyższą wydajność i przyspieszają proces spieniania mleka. Dzięki temu spieniacze indukcyjne pobierają mniej prądu niż klasyczne modele elektryczne.

Jak spieniać mleko w domu?

Pamiętajmy, że dobrze spienione mleko to takie, które ma odpowiednią temperaturę i właściwą konsystencję. Jaka temperatura będzie odpowiednia? Nie powinna przekraczać 70°C, gdyż spowoduje to, że znikną cukry, a pozostanie wyłącznie smak tłuszczów. Natomiast pianka powinna mieć gęstą, zwartą konsystencję i drobne pęcherzyki powietrza. Poniżej znajdziecie instrukcję krok po kroku, jak prawidłowo spieniać mleko w spieniaczu ręcznym i elektrycznym.

Spienianie mleka przy pomocy spieniacza ręcznego

• Na początku należy przygotować mleko, najlepiej o wysokiej zawartości tłuszczu, np. 3,2%. Wlać je do metalowego dzbanka i podgrzać do temperatury około 60-65°C.
• Następnie zanurzyć końcówkę spieniacza w mleku i wcisnąć przycisk „Start”.
• Po chwili mleko zacznie się napowietrzać, zwiększając swoją objętość.
• Mleko należy ubijać aż do uzyskania gęstej pianki bez pęcherzyków powietrza.
• Przed wlaniem mlecznej pianki do kawy, warto kilka razy postukać dzbankiem o blat, aby pozbyć się ewentualnych bąbelków powietrza.

Spienianie mleka spieniaczem elektrycznym

• Spieniacz podłączyć do prądu, a następnie wlać do niego mleko. Wystarczy, jak pojemnik będzie napełniony w 1/3 objętości.
• Wcisnąć przycisk rozpoczynający pracę i poczekać kilka sekund. Spieniacz podgrzeje, a następnie spieni mleko.
• Gotową piankę przelać do kubka lub filiżanki.

Jakie mleko do kawy jest najlepsze?

To ważna kwestia, ponieważ wiele osób uważa, że do przygotowania mlecznej pianki potrzebne jest tłuste mleko, np. o zawartości tłuszczu 3,2%. Jak wspomnieliśmy na samym początku, tłuszcz ma jednak znaczenie drugorzędne. Najważniejsze jest bowiem białko w mleku, ponieważ to ono odpowiada za spienianie mleka.

Jeśli chodzi natomiast o temperaturę mleka, to są dwie możliwości, w zależności od tego, z jakiego urządzenia korzystamy. Jeśli używamy spieniacza ręcznego, mleko powinno być ciepłe - najlepsza będzie temperatura 65°C. Jest to bardzo ważne, ponieważ jeśli przegrzejmy mleko, to się nie spieni. W przypadku gdy używamy spieniaczy elektrycznych albo dyszy spieniającej w ekspresie, powinniśmy użyć mleka zimnego, najlepiej wyjętego prosto z lodówki.

Jak spienić mleko bez spieniacza?

Okazuje się, że spienione mleko możemy przygotować nawet wtedy, gdy w kuchni brakuje profesjonalnych urządzeń. Najłatwiejszym sposobem będzie słoik ze szczelną pokrywką. Przed wlaniem do niego mleka, należy je podgrzać. Następnie dobrze zakręcić pokrywkę i energicznie wstrząsać słoikiem aż powstanie pianka o zwartej konstrukcji. Tak naprawdę do przygotowania mlecznej pianki możemy wykorzystać każde naczynie, które ma pokrywkę, np. szejker lub butelkę.

Oprócz słoika możemy użyć też blendera lub miksera. Na początku musimy podgrzać mleko do temperatury 65°C, a następnie ubijać je na najniższych obrotach. Niezależnie od tego, z jakiego urządzenia korzystamy, pamiętajmy o spienianiu mleka pod zamknięciem. Dzięki temu oszczędzimy sobie dodatkowego sprzątania kuchni.

Dobrym urządzeniem do spieniania mleka jest również french press, czyli niewielkie urządzenie, które pozwala zaparzyć kawę bez fusów. Do francuskiej praski wystarczy wlać mleko i szybkimi ruchami tłoczka stworzyć piankę.

Możemy również wykorzystać ubijaczkę do mleka. Jednak, aby stworzyć piankę, będziemy musieli użyć dużo siły.

Skoro możemy stworzyć mleczną piankę innymi urządzeniami, po co spieniacz do mleka? Owszem, powyższe metody pozwolą nam spienić mleko, ale sprawdzą się raczej do sporadycznego przygotowywania pianki. Jeśli pijemy kawę z pianką kilka razy dziennie, lepiej zaopatrzyć się w elektryczny spieniacz do mleka. Będzie to znacznie szybsze i wygodniejsze rozwiązanie.